อนุสรณ์สถานแผ่นดินไหวเมืองโกเบ

“WE DON’T FORGET 1995.1.17” ประโยคสั้นๆประโยคนี้บอกวันเวลาของเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่เมืองโกเบ ผมเอง เช่นเดียวกับหลายๆคนที่อาจไม่เคยได้ยินเรื่องราวดังกล่าว “อนุสรณ์สถานแผ่นดินไหวครั้งใหญ่แห่งฮันชิน” มีเรื่องราวและความทรงจำมากมายที่ต้องการจะบอกเล่าให้คุณได้ฟัง

ประสบการณ์แรกที่ผมได้สัมผัสจากการเยี่ยมชมอนุสรณ์สถานแห่งนี้ คือฟุตเทจความยาว 7 นาทีของเช้าตรู่วันที่ 17 มกราคม 1995 ภาพเหตุการณ์แผ่นดินไหวถูกตัดต่อจากหลากหลายมุมมองในพื้นที่ของเมืองโกเบ ไม่ว่าจะเป็นตามถนนหนทาง บ้านเรือน ห้องนอน สถานีรถไฟ ตึกสูง ทุกอย่างมันช่างน่ากลัวเกินกว่าที่ผมคาดคิดไว้หลายเท่าตัว บรรดาสิ่งก่อสร้างที่ใช้เวลาสร้างขึ้นแรมปี พังพินาศลงในชั่วพริบตา

20 วินาทีของแผ่นดินไหว ช่วงระยะเวลาสั้นๆแห่งภัยพินาศ ส่งผลกระทบต่อผู้คนมากมายทั้งด้านวัตถุและจิตใจ เรื่องราวของความสูญเสีย ถูกแสดงไว้อย่างมากมายในห้องแสดงถัดมา ข้าวของหลายชิ้นที่จัดแสดงอยู่เป็นของผู้เสียชีวิตที่ทางครอบครัวบริจาคให้กับทางอนุสรณ์สถาน

“นี่คือฮาร์โมนิก้าที่คุณพ่อชอบเล่น คุณพ่อได้เสียชีวิตไปจากเหตุการณ์แผ่นดินไหว เราไม่สามารถโยนสิ่งเหล่านี้ทิ้งไปได้เฉยๆ อาจจะเป็นการดีกว่าที่จะมอบสิ่งเหล่านี้ไว้กับอนุสรณ์สถาน”

เรื่องราวถูกเรียบเรียงตามลำดับเหตุการณ์ เริ่มตั้งแต่แผ่นดินไหวเข้าโจมตี ภาพของผู้คนที่ได้รับความสูญเสีย ภาพของการต่อสู้กับความยากลำบาก และภาพของการฟื้นฟู ภาพของชายหนุ่มผู้ถือกีต้าร์ท่ามกลางผู้ประสบภัย ผมเดาว่านั้นคือกำลังใจที่งดงามที่ผู้ประสบภัยมีให้แก่กัน เสียงเพลงแห่งความหวังในตอนนั้นคงยังดังก้องอยู่ในใจของเพื่อนผู้ร่วมชะตากรรมจนถึงทุกวันนี้

ที่ชั้นถัดมา ทางอนุสรณ์สถานได้สร้างเป็นห้องสมุดและมุมค้นคว้าเกี่ยวกับภัยพิบัติทางธรรมชาติต่างๆ ผมได้มีโอกาสเรียนรู้ถึงกลไกการเกิดแผ่นดินไหว และแนวคิดทางวิศวกรรมศาสตร์ในการก่อสร้างอาคารเพื่อลดความเสียหาย วิทยากรให้ความรู้อย่างละเอียดพร้อมจำลองเหตุการณ์จากโมเดลที่เข้าใจง่ายและน่าสนใจ

“เราอาจจะไม่สามารถหลีกเลี่ยง ภัยธรรมชาติได้ แต่เราสามารถลดความเสียหายจากภัยพิบัติได้หากเราเตรียมตัวและเข้าใจมันดีพอ”

นี่คงเป็นอีกครั้งที่บทความสั้นๆของผมไม่อาจจะสื่อสารข้อมูลและความรู้สึกได้มากพอเท่าที่ควร หลายประเทศในโลกอาจจะโชคดีที่ไม่มีภัยพิบัติรุนแรง ภัยธรรมชาติอย่างแผ่นดินไหวเป็นสิ่งที่น่ากลัวและเลวร้าย อนุสรณ์สถานเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่แห่งฮันชินยังคงอัดแน่นด้วยภาพเหตุการณ์และเรื่องราวของความทรงจำมากมาย หากได้ลองเข้ามาเยี่ยมชมสักครั้ง แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในอดีตอาจจะสั่นสะเทือนจิตใจของคุณจนน้ำตาเอ่อล้นออกมาอย่างไม่รู้ตัว

ข้อมูลเพิ่มเติม

การเดินทาง-ค่าเช้าชม-วันเวลาทำการ

• รถไฟสาย Hanshin มาลงที่สถานี Iwaya ใช้เวลาเดินอีก 10 นาที เดินไปทางทิศชายฝั่ง แล้วเดินตามป้าย “Disaster Reduction and Human Renovation Institution”
• ค่าเข้าชม 600 เยน
• เปิดทำการเวลา 9.30-17.30 ปิดทำการทุกวันจันทร์

กิจกรรมที่น่าสนใจ

• ฟุตเทจจำลองเหตุการณ์แผ่นดินไหวตัดต่อจากภาพเหตุการณ์จริงยาว 7 นาที
• สารคดีเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่แห่งฮันชินยาว 15 นาที
• “Memories Corner” จัดแสดงรูปภาพ วิดีโอ ของใช้ จากผู้สูญเสียและผู้ประสบภัย
• “The Threat of Wind and Water Disasters” เรื่องราวของภัยพิบัติทางธรรมชาติอื่นๆจากทั่วมุมโลก
• สารคดีเหตุการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิที่ภูมิภาคโทโฮกุปี 2011